Jak dobrze lutować? Sposoby lutowania

 Lutowanie wykorzystywanie jest w elektronice do spajania elementów. Wiele prac na małych miedzianych podzespołach elektronicznych i kablach nie byłoby możliwe bez lutowania. To wyjątkowo delikatne przedsięwzięcie, aby więc nauczyć się, jak prawidłowo lutować i zdobyć praktykę, należy postępować zgodnie z instrukcją podaną w tym artykule.

Choć dla profesjonalistów w tej dziedzinie lutowanie nie jest niczym nowym i wykonują tę czynność niemal automatycznie, do tego, by robić to prawidłowo, osoby początkujące często potrzebują kilku cennych porad. Oto praktyczny poradnik, jak poprawnie lutować krok po kroku.

Metody lutowania – jak należy to robić?

W elektronice wykonuje się tzw. lutowanie miękkie. Temperatura całego procesu jest wówczas niższa niż +450°C, a elementy elektroniczne lutuje się przy użyciu spoiwa (lutu), które potocznie nazywa się cyną. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż podstawowa różnica pomiędzy lutowaniem a spawaniem polega na tym, że w procesie lutowania topi się jedynie spoiwo, a nie łączone elementy. Te mają temperaturę topnienia dużo wyższą od spoiwa (cyny). Roztopiony stop rozpuszcza miedź, a dokładniej jej cieniutką wierzchnią warstwę.

To możliwe dzięki właściwościom cyny, której topnienie zachodzi w temperaturze dużo niższej niż temperatura topnienia miedzi, wynosząca +1083°C. W procesie prawidłowego lutowania konieczne jest powstanie bardzo cienkiej warstwy stopu miedzi z cyną. Tworzy się wówczas następująca struktura: miedź–stop–lut–stop–miedź. Dochodzi do tego w sytuacji, gdy płynny lut (cyna) zwilża i rozpuszcza powierzchniową warstwę miedzi.

Zanim jednak rozpoczniesz naukę, jak prawidłowo lutować, powinieneś się zaopatrzyć w odpowiednie narzędzia i akcesoria. Na pewno będą ci potrzebne takie rzeczy jak:

• lutownica
• akcesoria do lutowania
• Topniki

Marka: TOPEX

Lut cynowy 60% Sn, drut 1.0 mm, 100 g

Zobacz więcej Kup na:

Jak lutować? Zastosowanie topnika

Czasami przewody miedziane pokryte są warstwą tlenków lub zanieczyszczeń – z tego powodu niezbędny jest topnik, który pełni podwójną funkcję:

• w wysokiej temperaturze stopionego lutu usuwa szkodliwe tlenki;
• nie dopuszcza powietrza atmosferycznego do strefy lutowania i dzięki temu zapobiega tworzeniu się nowych tlenków.

Wysoka temperatura oraz obecność topnika sprawiają, że powierzchnia miedzi zostaje oczyszczona z tlenków i innych zanieczyszczeń. Rolę topnika może spełniać kalafonia, którą uzyskuje się z naturalnej żywicy sosnowej. Często dodaje się do niej tzw. łagodne aktywatory, które zwiększają skuteczność topnika.

Może cię zainteresować: Jaki prezent dla majsterkowicza wybrać?

Jak poprawnie lutować? Instrukcja krok po kroku

Aby poprawnie zrealizować instrukcję krok po kroku dotyczącą tego, jak poprawnie lutować, rozpocznij od ściągnięcia izolacji z przewodów na końcówce około 5 mm. Zakręć końcówki miedzianych przewodów, a następnie rozgrzej lutownicę. Włóż kabel do pojemnika z kalafonią i dotknij go delikatnie lutownicą. Kolejny krok to włożenie kabla do kombinerek. Ponownie nagrzej lutownicę i przystaw ją do kabla, a po 2–4 sekundach przyłóż do niego cynę. Jeśli stwierdzisz, że cyny na kablu jest już wystarczająco dużo, odsuń ją i lutownicę.

Te same czynności – włożenie kabla do pojemnika z kalafonią, delikatne dotknięcie go lutownicą, włożenie kabla do kombinerek, nagrzanie lutownicy, przyłożenie jej do kabla i przystawienie po 2-4 sekundach cyny do kabla – wykonaj również dla drugiego z lutowanych kabli.

Jeśli już ocynowałeś obydwie końcówki, możesz przejść do zlutowania ich razem. Najpierw jeden kawałek kabla włóż do kombinerek, a drugi weź w rękę. Nagrzej lutownicę. Następnie podgrzej cynę na kablu w kombinerkach. Po roztopieniu przyłóż drugi kabel i odczekaj około 3 sekund, aż stop na nim się roztopi, a przewody zostaną połączone. Na koniec załóż koszulkę termokurczliwą, a następnie obkurcz ją.