Jak działa turbosprężarka w samochodzie? Samodzielna wymiana jest łatwiejsza niż myślisz

Turbosprężarka wykorzystuje produkty spalania jednostki napędowej, czyli gazy wylotowe, do napędzania turbiny sprężającej powietrze. Sprężone powietrze transportowane jest do silnika, gdzie przyczyniając się do zwiększenia „wybuchów”, dostarcza jednostce napędowej większą moc przy zachowaniu tej samej pojemności, co w porównywalnym silniku wolnossącym.

Choć koszt wymiany turbosprężarki nie jest znaczący, jeśli lubisz majsterkować przy swoim samochodzie, z powodzeniem wymienisz ją samodzielnie, bez konieczności wizyty w warsztacie i ponoszenia dodatkowych kosztów. Jest to zadanie dość łatwe, szczególnie kiedy turbina usytuowana jest pod maską w takim miejscu, że nie trzeba demontować wielu elementów, żeby się do niej dostać.

Lista potrzebnych narzędzi i materiałów:

  • środek penetrujący, ułatwiający odkręcenie śrub,

  • duża „wanienka” na płyny,
  • czyściwo,
  • środek myjący do silników-do umycia intercoolera w środku,
  • strzykawka medyczna,
  • opcjonalnie filtr oleju oraz olej,
  • szczypce

Po co w samochodzie stosuje się turbosprężarkę?

Pojemność silnika ogranicza jego moc. Można ją oczywiście zwiększyć, powiększając pojemność silnika, ale takie działanie ma konsekwencje w postaci zwiększenia gabarytów jednostki napędowej, jej wagi oraz zużycia większej ilości paliwa. Żeby uniknąć powiększania motoru, zaczęto zastanawiać się nad rozwiązaniem, które pozwoliłoby dostarczyć silnikowi większej ilości powietrza. Dlaczego? Proces spalania paliwa w cylindrach może być bardzo wydajny pod warunkiem odpowiednich proporcji powietrza i paliwa dostarczanych do komory spalania. Dostawa dowolnej ilości paliwa to sprawa prosta, problemem było dostarczenie powietrza w odpowiedniej objętości. Szukając właściwego rozwiązania, wynaleziono turbosprężarkę. Żeby zachować wielkość cylindrów, a jednocześnie zwiększyć moc silnika, stosuje się turbosprężarki, które dostarczają do komory spalania większą ilość sprężonego powietrza. Tym samym powodują wybuch o większej energii i dają silnikowi większą moc.

Turbosprężarka – jak działa układ sprężania powietrza w samochodzie?

Każda turbosprężarka zbudowana jest z dwóch wirników połączonych wałkiem. Wirnik turbiny napędzany jest gazami wylotowymi samochodu i nazywana częścią gorącą z uwagi na temperaturę spalin. Wirnik sprężarki jest napędzany przez wałek połączony z wirnikiem turbiny, powoduje sprężenie powietrza doprowadzonego do niej z dolotu, oraz jego transport do komory spalania. Ta część turbosprężarki nazywa się zimną.
Między turbosprężarką a silnikiem znajduje się intercooler, który chłodzi sprężone powietrze. Im zimniejsze jest powietrze, tym gęstsze się staje, co powoduje dostanie się do komory spalania większej ilości tlenu wymaganej do spalenia większej dawki paliwa potrzebnej do uzyskania wyższej mocy. Dużą różnicę możemy odczuć, jeżdżąc autem wyposażonym w intercooler w nocy lub we mgle, gdy drobinki wody przenikają przez żebrowanie chłodnicy powietrza, odbierając dużo więcej ciepła z układu.

Wymiana turbosprężarki krok po kroku

Trudność przy wymianie turbosprężarki może sprawiać nie sama naprawa, ale lokalizacja elementu pod maską samochodu. Jeżeli turbina usytuowana jest w miejscu, skąd łatwo ją wyjąć, praca przebiegnie sprawniej i szybciej. Podpowiadamy, jak wymienić zużytą czy zepsutą turbosprężarkę.

Zaplanowanie wymiany. Temperatury panujące wokół turbosprężarki sięgają kilkuset stopni, co warto wziąć pod uwagę, kiedy chcemy element zdemontować. W każdym samochodzie mocowanie turbosprężarki jest nieco inne, zawsze jednak odkręcić trzeba co najmniej kilka śrub. Dobrze jest usunąć szczotką drucianą rdzę ze śrub mocujących turbosprężarkę, po czym warto spryskać je na kilka dni przed planowaną naprawą środkiem penetrującym po to, żeby podczas odkręcania śrub nie urwać ich i żeby praca przebiegła łatwo. Mimo wszystko nie jest to gwarancją 100% sukcesu w odkręcaniu śrub narażonych na duże różnice temperatur.

Demontaż istniejącej turbosprężarki.

Żeby zdemontować turbosprężarkę, należy zwykle zdjąć osłonę, odkręcić lub wysunąć zabezpieczone obejmami wężyki (obejmę można ściągnąć za pomocą szczypiec). Turbosprężarkę wykręcamy spod maski za pomocą klucza z nasadką bądź klucza płaskiego.

Sprawdzenie układu dolotowego.

Należy sprawdzić, czy w układzie dolotowym nie znajduje się zbyt dużo oleju. Szczególną uwagę należy zwrócić na intercooler. Delikatny tłusty nalot o ciemnej barwie jest dopuszczalny, ale jeśli po wyciągnięciu części z auta wyleje nam się znaczna ilość oleju, warto użyć odpowiednich środków w celu wypłukania naszej chłodnicy. Dzięki temu przedłużymy żywotność nowej turbosprężarce.

Montaż nowej turbosprężarki.

Wszystkie czynności przy demontażu wykonujemy w odwrotnej kolejności, doprowadzając do prawidłowego zamocowania sprawnej turbosprężarki. Przed przykręceniem przewodu zasilającego turbosprężarkę w olej warto napełnić ją olejem silnikowym poprzez miejsce, w które przykręcamy przewód zasilający magistrali olejowej. Zapobiegnie to obracaniu się turbosprężarki „na sucho”, zanim ciśnienie z pompy zacznie tłoczyć przez nią olej.

W zależności od modelu auta obowiązkowej wymianie mogą podlegać również inne elementy, jak np. rurka łącząca turbinę z blokiem, doprowadzająca olej do turbiny, uszczelki kolektora. Warto wymienić olej silnikowy wraz z filtrem, by nowa turbosprężarka pracowała w czystych warunkach.