Allelopatia, czyli szkodliwe sąsiedztwo w ogrodzie - jakich warzyw nie sadzić obok siebie?

Warzywniak to marzenie niemal każdej osoby, która dba o zdrowie. Wiele osób tworzy ogródek warzywny pełen nasadzeń, które nie powinny znajdować się obok siebie. Aby uniknąć szkodliwych zależności między sadzonkami, należy zwrócić uwagę na współrzędne uprawy warzyw. Jak się okazuje, nie wszystkie gatunki lubią swoje sąsiedztwo!

Każdemu z nas zależy na szybkim wzroście roślin – zwłaszcza tych znajdujących się w przydomowym warzywniaku. Przygotowując się do posiania pierwszych roślin, które niedługo dadzą smaczne warzywa, powinniśmy zwrócić uwagę na pewne zależności. Jedną z nich jest
sąsiedztwo poszczególnych rodzajów nasadzeń. Jak się okazuje, w przyrodzie zachodzi allelopatia, czyli wzajemne oddziaływanie biochemiczne poszczególnych gatunków roślin.

Lista potrzebnych produktów:

Czym jest allelopatia?

Przydomowy ogródek z warzywnikiem to marzenie niemal każdego ogrodnika. Grupa osób zainteresowanych sadzeniem i pielęgnacją własnych upraw stale rośnie – wszystko dzięki coraz większej świadomości i trendom ekologicznym. Stworzenie idealnego warzywniaka to wbrew pozorom niełatwe zadanie. Musimy pamiętać o kilku niezwykle istotnych kwestiach, które wpływają na ogólną kondycję naszej rabaty warzywnej.
W naturze możemy zauważyć momenty, w których niezwykle ważna jest współzależność. Symbioza poszczególnych gatunków roślin jest obecna także w warzywniakach. To tzw. allelopatia, czyli współoddziaływanie jednych nasadzeń na drugie. Choć ta teoria brzmi zaskakująco, jest bardzo częstym zjawiskiem. Polega na wzajemnym współistnieniu biochemicznym roślin. Ta symbioza może mieć charakter pozytywny, ale w wielu przypadkach również negatywny. Niektóre rośliny obecne w warzywniaku są w stanie pozytywnie stymulować inne gatunki do szybszego wzrostu. Co więcej, często nasadzenia wpływają na siebie nawzajem, w efekcie czego otrzymujemy dużo lepsze plony. Niestety, pojawia się także czynnik negatywny. Wielu ogrodników twierdzi, że niektóre sadzonki „się nie lubią”. Oznacza to negatywne oddziaływanie poszczególnych gatunków, które może doprowadzić nawet do obumierania sąsiadujących
roślin. Należy pamiętać o regułach płodozmianu. Blisko spokrewnione warzywa i zioła można uprawiać w tym samym miejscu dopiero po kilku latach. Bardzo ważne jest przestrzeganie kolejności uprawy, która jest zależna od wielkości odżywiania potrzebnego różnym gatunkom i odmianom. Niestety trudno te warunki uzyskać w ogrodach małych.

Ogrodnictwo według współrzędnej uprawy

Ogrodnictwo według współrzędnej uprawy Jeśli zależy nam na jak najlepszej kondycji roślin, które znajdują się w naszym przydomowym
warzywniaku, powinniśmy wziąć pod uwagę prowadzenie uprawy współrzędnej. Ta metoda opiera się na sadzeniu obok siebie tych gatunków roślin, które będą pozytywnie współoddziaływać. Taki sposób prowadzenia ogródka warzywnego wymaga od nas odpowiedniego planowania, a przede wszystkim prowadzenia obserwacji. Uprawa współrzędna roślin w ogrodzie warzywnym jest oparta na obserwowaniu oddziaływania fizycznego roślin, a więc ich szybkości wzrostu, systemów korzeniowych oraz okresów wegetatywnych. Dochodzi tutaj jeszcze jedna ważna cecha, czyli oddziaływanie biochemiczne – niektóre gatunki warzyw mogą wytwarzać szkodliwe substancje, które szkodzą sąsiadującym roślinom.
Jakie rośliny warto sadzić obok siebie? Możemy wyróżnić kilka charakterystycznych zestawień warzyw, które z pewnością będą świetnie rosły:

  • seler obok pora;
  • pomidor obok pietruszki;
  • sałata obok rzodkiewki;
  • ogórki obok kopru;
  • dynia obok fasoli.

Wiele warzyw wspiera się wzajemnie, przyspieszając rozwój sąsiadów i wzmacniać ich siły. Niektóre rośliny potrafią odstraszać szkodniki i osłabiać zjadliwość chorób. Wielkie możliwości posiadają zioła przyprawowe i rośliny na zielony nawóz. Przed porażeniem ogórków mączniakiem chroni bazylia. Kolendra odstrasza bielinka kapustnika, żerującego na kapuście. Aksamitka chroni sąsiadów przed nicieniami. Gorczyca szkodzi larwom pachówki strąkóweczki.

Jakich warzyw nigdy nie powinniśmy sadzić obok siebie?

Niektóre gatunki roślin posadzone obok siebie mogą reagować w niekorzystny sposób. Reakcja biochemiczna zwykle polega jedynie na osłabieniu sąsiadującej sadzonki, a więc zabieraniu jej cennych wartości odżywczych. Czasami jednak możemy spotkać się z całkowitym zahamowaniem rozwoju sąsiedniej rośliny, a w efekcie – obumieraniem jej.
Warzywniak to miejsce w ogrodzie, o które powinniśmy dbać w wyjątkowy sposób. Coraz więcej osób decyduje się na odżywianie jedynie produktami z własnej hodowli. Dlatego tak ważne jest pamiętanie o zjawisku allelopatii oraz uprawie warzyw zgodnie z zasadą współrzędności poszczególnych gatunków. Na koniec warto wskazać kilka konfiguracji sadzonek, które nie powinny występować w warzywniaku. Jeśli w naszym ogrodzie te rośliny są posadzone obok siebie, koniecznie musimy to zmienić!