Opuchlaki to niewielkie chrząszcze, szkodniki wielu roślin owocowych i ozdobnych. Niezauważone i niewytępione w porę mogą doprowadzić nawet do śmierci popularnych w ogrodach truskawek, rododendronów czy azalii. Szkodliwe są zarówno osobniki dorosłe, jak i larwy.
Poza środkami chemicznymi w zwalczaniu opuchlaków pomocne są ekologiczne wyciągi ziołowe, preparaty z nicieniami oraz naturalni wrogowie tych niewielkich chrząszczy – ptaki, owadożerne jaszczurki oraz pająki.
Lista potrzebnych narzędzi i produktów:
- konewka
- preparaty do zwalczania opuchlaków.
Jak wygląda i czym charakteryzuje się opuchlak?
Dorosły opuchlak (łac. Otiorhynchus) ma wygląd typowego chrząszcza o długości około 1 cm, choć niekiedy zdarzają się osobniki nawet dwa razy dłuższe. Ma ciemnobrązowy lub czarny pancerz, niekiedy z jasnymi plamkami, oraz wyraźnie widoczne czułki. Dorosłe owady żerują na liściach, pąkach kwiatów oraz młodych pędach.
Larwy przyjmują szaro-białą barwę, mają brązowe główki i żerują natychmiast po wylęgu, wygryzając skórkę korzeni i podstawy pnia roślin. Są bardzo wytrzymałe – mogą przetrwać nawet w temperaturze ok. 0°C. Przepoczwarzają się zawsze wiosną, a po 4 tygodniach osiągają dojrzałość płciową. Opuchlaki są w stanie rozmnażać się płciowo, a także, podobnie jak mszyce, w wyniku partenogenezy. Dlatego rozprzestrzeniają się bardzo szybko.W Polsce występuje dość powszechnie kilka gatunków opuchlaków, m.in. opuchlak lucernowiec (łac. Otiorhynchus ligustici) oraz opuchlak liliowiec (łac. Otiorhynchus rotundatus), jednak najczęściej spotyka się opuchlaka truskawkowca (łac. Otiorhynchus sulcatus) żerującego przede wszystkim na truskawkach.
Na czym żerują opuchlaki?
Opuchlaki żerują na roślinach często obecnych w ogrodach. Poza truskawkami upodobały sobie m.in.:
- poziomki
- maliny
- brzoskwinie
- winorośl
- cisy
- azalie
- rododendrony.
Te niewielkie chrząszcze są nielotami, dlatego uszkadzają głównie dolne części roślin.
Jak rozpoznać obecność opuchlaków?
Kiedy opuchlaki atakują rośliny, łatwo rozpoznać szkody czynione przez owady dorosłe – są to charakterystyczne, okrągławe dziury wygryzane zwykle na brzegach liści. Niestety, zniszczeń powodowanych przez larwy nie widać, ponieważ żerują one pod ziemią. Zaalarmować powinna nas roślina, która mimo regularnego podlewania (szczególnie wiosną) sprawia wrażenie usychającej.
Należy wówczas przyjrzeć się liściom – obecność dorosłych chrząszczy świadczy o ataku szkodników, których jak najszybciej trzeba się pozbyć.
Oprysk na opuchlaka - chemia czy naturalne środki?
Kiedy szkodników jest dużo, najlepiej zastosować oprysk chemiczny na dorosłe osobniki oraz podlewanie roztworem z odpowiednich preparatów na larwy. W przypadku oprysków należy zachować wszelkie środki ostrożności – zaopatrzyć się w rękawice i okulary ochronne, a także w dobry opryskiwacz.
Do walki z dorosłymi owadami nadają się takie insektycydy jak np. Fastac, Mospilan czy Decis. Oprysk najlepiej przeprowadzić późnym wieczorem, kiedy owady zaczynają żerować. Jest ich wówczas na roślinach najwięcej. Po dwóch tygodniach zabieg należy powtórzyć.
Opryskiwanie nie pomaga pozbyć się niszczących podziemne części roślin larw. Ich zwalczanie polega na podlewaniu upraw roztworem, który przygotować można w konewce z wody i np. preparatu Nurelle. Trzeba zachować proporcje podane przez producenta i zrobić to w okresie aplikowania środka wskazanym na opakowaniu.
Jeśli owadów nie jest jeszcze dużo, można spróbować wytępić je za pomocą oprysków z wyciągu z wrotyczu lub stosując inne preparaty ekologiczne, np. zawierające nicienie.
